انتخاب قلاب ماهیگیری: انواع مختلف و کاربردهای آن – هرآنچه باید بدانید
قلابها جزء ضروری تجهیزات هر ماهیگیر هستند. این بخش از ادوات انتهایی (Terminal Tackle) برای نگهداشتن طعمه و جذب ماهی ضروری است و انتخاب قلاب مناسب میتواند تفاوت بین یک صید موفق و یک روز ناامیدکننده در آب را رقم بزند.
با وجود اهمیت بالای قلاب، اغلب توسط ماهیگیران مبتدی نادیده گرفته میشود و ممکن است از تفاوتهای ظریف بین انواع قلابها و کاربردهای گوناگون آنها آگاه نباشند. در فروشگاه ماهیگیران ایران ما اهمیت انتخاب قلاب مناسب برای سبک ماهیگیری شما و گونههای مورد هدف را درک میکنیم.
هدف ما این است که با ارائه راهنماییهای تخصصی، شما را در انتخاب قلاب مناسب یاری کنیم؛ امری که در نهایت شانس صید بیشتر، تحقق اهداف ماهیگیری و مهمتر از همه، کاهش آسیب به ماهیها را افزایش میدهد.
قلاب ماهیگیری چیست؟
قلاب ماهیگیری (که پیشتر به نام “زاویه” شناخته میشد) ابزاری برای صید ماهی است. این ابزار با نفوذ و قرار گرفتن در دهان ماهی، امکان کشیدن ماهی به سطح و جمعآوری آن را فراهم میکند.
آشنایی با اجزای قلاب ماهیگیری
نوک (Point): قسمت تیز قلاب که اولین تماس را با دهان ماهی برقرار میکند. برای نتایج بهتر، باید نوک قلاب تیز نگه داشته شود.
خم (Bend): قسمت منحنی قلاب که شامل گلو و فاصله باز میشود. گلو عمق نفوذ قلاب را نشان میدهد و فاصله باز عرض بین نوک و شافت است.
شافت (Shank): قسمت اتصال دهنده خم به چشمی قلاب که میتواند کوتاه یا بلند باشد.
چشم (Eye): حلقهای برای قرار دادن نخ ماهیگیری که میتواند به سمت بالا، پایین یا مستقیم باشد.
قطر (Gauge): قطر سیم قلاب. قلابهای با قطر بیشتر مقاومت بیشتری در برابر خم شدن دارند، در حالی که قلابهای با قطر کوچکتر سبکتر هستند و راحتتر پنهان میشوند.
فاصله باز (Gape): فاصله بین نوک و شافت. هر چه این فاصله بیشتر باشد، احتمال صید ماهی بهتر است، زیرا ماهی در حال بیرون انداختن طعمه است.
کدام قلابها برای ماهیگیری مناسبترند؟
قلابهای ماهیگیری انواع مختلفی دارند که ویژگیهای متفاوتی مانند فاصله باز زیاد یا دندانهدار بودن دارند تا از افتادن طعمه جلوگیری کنند. فروشگاه ماهیگیران ایران انواع مختلف قلابها را برای پاسخگویی به نیازهای ماهیگیری شما ارائه میدهد.
قلاب دایرهای (Circle Hook):
قلابهای دایرهای شکل هستند و به دلیل قدرت نگهداری عالی قلاب بسیار محبوب هستند. این قلابها برای روشهای صید و آزادسازی، کار با روشهای خاص، و ماهیگیری با طعمه زنده مناسب هستند. همچنین برای ماهیگیری با قلاب در صید ماهیهایی مانند پیک نیز قابل استفادهاند. این قلابها طوری طراحی شدهاند که به گوشه دهان ماهی متصل شوند. هنگام استفاده از قلاب دایرهای باید فشار یکنواختی اعمال کرده و با قدرت نخ را بکشانید.
قلاب با فاصله باز زیاد (Wide Gape Hook):
قلابهای با فاصله باز زیاد معمولاً برای صید ماهیهایی مانند کپور و ماهیهای نمونه به دلیل قدرت و ویژگیهای قلابی آنها استفاده میشوند. این قلابها برای ماهیهای بزرگتر ایدهآل هستند و فاصله باز بیشتری بین شافت و نوک دارند که امکان فشار بیشتر و نگهداری قلاب قویتری را فراهم میکند.
قلاب آبردین (Aberdeen Hook):
این نوع قلاب که معمولاً در ماهیگیری در دریا استفاده میشود، دارای سیم سبک و قطر نازک است که برای نصب طعمه با کمترین آسیب مناسب است. این قلابها برای ماهیگیری در آبهای شیرین نیز کارایی خوبی دارند و باعث میشوند طعمه زنده سالم بماند. در صورتی که قلاب به چیزی گیر کند، به راحتی با اعمال فشار خم شده و آزاد میشود.
قلاب شافت بلند (Long Shank Hook):
یکی از بهترین قلابها برای ماهیگیری کپور است. این قلابها برای استفاده با طعمههای ته آبی مناسب هستند و برای قلابهای کوچکتر مفید هستند زیرا سطح بیشتری برای گرفتن آنها هنگام خارج کردن فراهم میکنند. ماهیگیران کپور اخیراً از قلابهای شافت بلند برای رگههای خاصی استفاده کردهاند که فشار بیشتری به نگهداری قلاب وارد میکند، به ویژه زمانی که شافت به داخل خم میشود.
قلاب شافت منحنی (Curve Shank Hook):
قلابهای شافت منحنی ابتدا بیشتر در ماهیگیری با طعمههای پرنده رایج بودند، در حالی که قلابهای ماهیگیری کپور طراحی شافت مستقیم داشتند. با این حال، ماهیگیران کپور به تازگی به فواید قلابهای شافت منحنی پی بردهاند، زیرا این قلابها زمانی که ماهی طعمه را میگیرد، باعث میشوند ماهی به سختی بتواند آن را از دهان خود خارج کند.
قلابهای ریکر سفت (Stiff Rigger Hooks):
قلابهای ریکر سفت با لینکهای فلوئورکربن یا مونوفیلامنتی به خوبی کار میکنند و به همین دلیل انتخاب محبوبی برای قلابهای ماهیگیری کپور هستند. این قلابها برای رگههای چود (Chod) ایدهآل هستند زیرا از ضعیف شدن مواد هنگام گره زدن به قلاب با چشم به داخل جلوگیری میکنند.
قلاب چود (Chod Hooks):
قلابهای چود دارای چشمی برگردان برای ارائه بهینه طعمههای شناور هستند و در نتیجه نگهداری قلاب عالی بر روی ماهیهای صید شده ایجاد میکنند. این قلابها معمولاً در رگههایی استفاده میشوند که طعمههای شناور را در بر دارند، مانند رگههای چود و زیگ (Zig).
قلاب سهشاخه (Treble Hook):
این نوع قلاب دارای ۳ نوک در یک شافت است تا شانس صید ماهی را بیشتر کند. قلابهای سهشاخه پوشش بهتری روی طعمهها فراهم میکنند و برای استفاده در طعمههای چرخشی، طعمههای جهشی و طعمههای سطحی مناسب هستند زیرا نگهداری قلاب بهتری دارند. با این حال، توجه داشته باشید که قلابهای دوبل یا سهشاخه ممکن است نسبت به قلابهای تکنوک از نظر اندازه متفاوت باشند.
امیدواریم این اطلاعات به شما کمک کند تا انواع قلابها را بهتر بشناسید و بهترین گزینه را برای تکنیک و نیاز ماهیگیری خود انتخاب کنید.
چگونه قلاب مناسب را انتخاب کنیم؟
انتخاب قلاب مناسب بستگی به چندین عامل دارد، از جمله نوع ماهی که قصد دارید صید کنید و تکنیک ماهیگیری شما.
اندازه قلابها:
اگر قصد دارید ماهیهای بزرگتری صید کنید، بهتر است از قلابهای بزرگتر و قویتر استفاده کنید. قلابهای کوچکتر همچنین برای ماهیهایی که دهان کوچکتری دارند، مناسبتر هستند.
قدرت قلاب:
قدرت قلاب از قطر سیم آن تعیین میشود – سنگین، متوسط یا سبک. قلابهای با سیم نازک (اندازههای ۲۶-۲۰) برای ماهیهای کوچکتر مناسب هستند و سیم نازک آنها امکان ارائه بهتر و نفوذ راحتتر را فراهم میکند. قلابهای با قطر متوسط (اندازههای ۱۸-۱۲) قدرت بیشتری برای ماهیهای بزرگتر و طعمههای بزرگتر بدون تأثیر بر ارائه قلاب دارند. قلابهای با قطر سنگین (اندازههای ۱۰-۲) برای صید ماهیهای بزرگ و نمونههای خاصی استفاده میشوند که نیاز به حداکثر قدرت دارند.
چشم یا دسته قلاب:
این قسمت به محلی اشاره دارد که قلاب به نخ شما متصل میشود. قلابهای اسپید (Spade) دارای یک بخش صاف برای گره زدن نخ به شافت هستند و برای قلابهای کوچک و ارائه طعمه عالی هستند.
جنس قلاب:
قلابهای ماهیگیری از فلزات سنگین یا سیمهای سبک ساخته میشوند که بستگی به نوع ماهی هدف شما دارد. فروشگاه ماهیگیران ایران قلابهایی ساخته شده از آهن خالص یا استیل ضد زنگ میفروشد، که نوع استیل ضد زنگ زنگ نمیزند اما اگر در دهان ماهی باقی بماند، ممکن است به ماهی آسیب بزند.
نکته تخصصی:
همیشه یک ابزار خارجکننده (Disgorger) همراه داشته باشید و قلابهای استیل ضد زنگ را برای جلوگیری از آسیب به گلو ماهی خارج کنید. قلابهای مخصوص آبهای شیرین و آبهای شور ممکن است متفاوت باشند، چرا که قلابهای مخصوص آب شور میتوانند فلز را سریعتر فرسوده کرده و زنگ بزنند.
آشنایی با اندازههای قلاب ماهیگیری
میدانیم که اندازههای قلابهای ماهیگیری میتوانند گیجکننده باشند. به همین دلیل در این راهنما آن را برای شما توضیح دادهایم.
اندازه قلاب بر اساس فاصله بین شافت و نوک (فاصله باز) و طول شافت تعیین میشود که به صورت یک عدد نمایش داده میشود.
به طور کلی، هر چه عدد بزرگتر باشد، قلاب کوچکتر است. به عنوان مثال، یک قلاب شماره #۲۲ بسیار کوچک است، در حالی که قلاب شماره #۶ بزرگ است (برای صید ماهیهایی مانند بریم عالی است)! به خاطر داشته باشید که اندازهها ممکن است در برندهای مختلف متفاوت باشند.
آچها (Aughts):
آچها کسری هستند که برای اندازهگیری قلابهای ماهیگیری در دریا استفاده میشوند (مثلاً ۲/۰).
قلابهای با x:
قلابهایی که دارای حرف “x” هستند، شافت بلندتر یا کوتاهتری نسبت به اندازه استاندارد دارند.
انتخاب اندازه مناسب برای ماهی هدف شما بسیار مهم است تا از آسیب به گلو ماهی (gut-hooking) جلوگیری شود. همچنین باید به طعمه و نحوه ارائه آن، چه روی قلاب و چه خارج از آن، توجه کنید.
کدام قلابها برای ماهیها ایمنترند؟
قلابهای دندانهدار (Barbed) دارای یک نقطه اضافی هستند که به آنها اجازه میدهد به دهان ماهی نفوذ کنند و باعث میشود ماهی سختتر بتواند قلاب را بیرون بیاورد. اگرچه نگرانیهایی در مورد آسیب به دهان ماهی وجود دارد، بسیاری از ماهیگیران به دلیل قدرت نگهداری بهتر، ترجیح میدهند از قلابهای دندانهدار استفاده کنند.
با این حال، بسیاری از پرورشگاههای ماهی تنها استفاده از قلابهای بدون دندانه (Barbless) را برای ایمنی ماهیها مجاز میدانند. قلابهای میکرو دندانهدار (Micro-Barbed) یک گزینه میانگین هستند که دندانه کوچکتری دارند و پس از صید ماهی راحتتر از دهان ماهی خارج میشوند، اما هنوز قدرت نگهداری بهتری نسبت به قلابهای بدون دندانه دارند.
نکته تخصصی:
برای ایمنتر کردن ماهیها، میتوانید دندانه قلاب دندانهدار را با انبردست صاف کرده و آن را به قلاب بدون دندانه تبدیل کنید.
نکات نگهداری مناسب از قلاب ماهیگیری
برای اطمینان از اینکه قلابهای شما در بهترین وضعیت باقی بمانند، این نکات نگهداری را دنبال کنید:
شستشو و خشک کردن:
پس از هر سفر ماهیگیری، قلابهای خود را با آب شیرین شستشو داده و کاملاً خشک کنید تا از زنگ زدن آنها جلوگیری شود.
تیز کردن:
به طور منظم قلابهای خود را از نظر تیزی بررسی کنید و از یک کیت تیزکننده یا سوهان برای حفظ برندگی آنها استفاده کنید، همراه با یک گیره کوچک برای نگهداری قلاب.
ذخیرهسازی:
قلابهای خود را مرتب و محافظت شده در یک جعبه لوازم ماهیگیری یا جعبه قلاب نگهداری کنید تا از آسیب دیدن و گره خوردن آنها جلوگیری شود.
چگونه برای مبتدیان قلاب را به نخ ماهیگیری گره بزنیم؟
در اینجا مراحل پایه برای گره زدن یک گره ساده برای قلاب آمده است:
- ابتدا نخ ماهیگیری را از چشم قلاب رد کنید. مطمئن شوید که چند اینچ از نخ را از سمت انتهای برچسب (tag end) باقی بگذارید.
- انتهای برچسب نخ را گرفته و آن را ۴ تا ۶ بار دور نخ اصلی بپیچید.
- سپس انتهای برچسب نخ را دوباره از حلقهای که هنگام پیچیدن نخ اصلی ایجاد شده است، رد کنید.
- گره را با استفاده از بزاق یا آب مرطوب کنید و سپس به آرامی نخ اصلی را کشیده تا گره سفت شود.
- پس از سفت شدن گره، انتهای برچسب نخ را با قیچی مخصوص نخ ماهیگیری ببرید و مقدار کمی از نخ را باقی بگذارید.
گرههای محبوب برای بستن قلاب به نخ ماهیگیری
گرههای مختلفی برای بستن قلاب به نخ ماهیگیری وجود دارند، اما این گره یکی از سادهترین و پرکاربردترینها است. در اینجا برخی از گرهها و ریگهای معروف را معرفی میکنیم که میتوانید در نظر بگیرید:
- گره گرینر (Grinner Knot):
این گره قدرت شکست خوبی دارد و ساخت آن آسان است. - گره پالومار (Palomar Knot):
این گره قدرت شکست خوبی دارد و قلاب را در موقعیت مستقیم نگه میدارد. - گره بدون گره (Knotless Knot):
این گره انجام آن آسان است و به قلاب آزادی حرکت میدهد. - گره خون (Blood Knot):
این گره قدرت شکست خوبی دارد و میتواند برای اتصال قلاب به نخ ماهیگیری استفاده شود.
خلاصهای از انتخاب قلاب مناسب برای ماهیگیری
در مجموع، انتخاب قلاب مناسب برای یک تجربه ماهیگیری موفق بسیار مهم است. با درک انواع مختلف قلابها، کاربردهای آنها و در نظر گرفتن عواملی مانند نوع ماهی هدف، اندازه طعمه و تکنیک ماهیگیری، به راحتی میتوانید قلاب مناسب نیازهای خود را پیدا کنید.
به یاد داشته باشید که آزمایش و تجربه کلید موفقیت است – از امتحان کردن انواع مختلف قلابها نترسید و بر اساس تجربیات خود، انتخابهایتان را اصلاح کنید. با داشتن قلاب مناسب در جعبه لوازم ماهیگیری، یک گام به صید ماهی مورد نظر خود نزدیکتر خواهید شد. ماهیگیری خوش بگذرد!
سوالات متداول درباره قلابهای ماهیگیری
- معمولترین انواع قلابها کدامند؟
معمولترین انواع قلابها شامل قلاب دایرهای، قلاب با دهانه وسیع و قلاب استیف ریگر هستند. - قویترین قلابها کدامند؟
برندهایی مانند Drennan، Korda و Preston به قدرت و تیزی قلابهای خود میبالند و همچنین انواع اندازهها و گزینههای دندانهدار و بدون دندانه را ارائه میدهند. - بهترین طول قلاب ماهیگیری چیست؟
یک نقطه شروع خوب برای بستن قلاب ماهیگیری خود، طول ۱۲ اینچ است. شما همچنین میتوانید قلابهایی را بخرید که به نخ نایلونی با طولهای از پیش متصل شدهاند. - پرکاربردترین اندازه قلاب کدام است؟
قلابهای دایرهای شماره ۲ برای ماهیگیری کپور، پرفروشترین گزینه هستند! - چرا قلابهای ماهیگیری اینقدر تیز هستند؟
قلابهای تیز در صید ماهی مؤثرتر از قلابهای کدر هستند. آنها بهتر به دهان ماهی نفوذ میکنند و خطای بیشتری را در صورت ضعیف بودن قلابگذاری جبران میکنند. - بهترین قلاب برای مبتدیان کدام است؟
قلابهای دایرهای برای ماهیگیران مبتدی گزینه عالی هستند. کافی است نخ را بکشید و ماهی خود را در گوشه دهانش صید خواهد کرد. این باعث میشود که فرآیند حذف قلاب راحتتر و تجربه ماهیگیری لذتبخشتر باشد.